Herodotos ( 484 TCN - 425 TCN)

Herodotos xứ Halikarnasseus, còn gọi là Hérodote hay Hêrôđôt^[1] (tiếng Hy Lạp: Hρόδοτος Aλικαρνασσεύς Hēródotos Halikarnāsseús) là một nhà sử họcngười Hy Lạp sống ở thế kỷ 5 trước Công nguyên (khoảng 484 TCN - 425 TCN), ông được coi là "người cha của môn sử học" trong văn hóa phương Tây. 



Ông ra đời khi Ngũ Tử Tư mất.

Ông đến sinh sống tại thành bang Athena. Tất cả những nhân tài thành Athena đều mến mộ ông.^[5] Tại đây, ông kết bạn với nhà soạn bi kịch Sophocles, và được Sophocles đặt một bài thơ tặng ông năm 450 TCN. Nhân dân Athena yêu thích nghe ông đọc sử.^[10] Ông tiếp tục đi chu du các nước thuộc tộc Hy Lạp, và hoàn chỉnh bộ "Historiai". Trong dịp lễ Panathenea ngày 10 tháng 8 năm 444 TCN, ông đọc sách của ông trước công chúng Athena và được góp tặng một món tiền thưởng là 10talent^[11]. Phần lớn các học giả tin rằng bộ lịch sử này được xuất bản trong khoảng từ năm 430 TCN cho đến năm 424 TCN, nhưng có người cho rằng bộ lịch sử này được xuất bản vào năm 421 TCN.^[8]

Thành bang Athena lúc ấy sống trong thời kỳ thịnh trị nhất dưới sự lãnh đạo của Pericles (461 TCN - 429 TCN). Do sự phát động của Pericles, một số người di cư sang đảo Sicilia lập một thành bang mới là Thurii năm 443 TCN. Herodotos có mặt trong đoàn người này, và sau đó ông coi Thurii là « quê hương thứ hai ».

Chưa rõ là ông qua đời vào năm nào,^[10] có thể là năm 425 hoặc 420 TCN, tại Thurii, hoặc tại Pella, kinh đô xứ Macedoniathời bấy giờ. Phần lớn các học giả đồng ý là vào năm 424 TCN tại Thurii.^[8]

Một lần nhật thực mà Herodotus ghi lại được trước khi vua Xerxes rút lui đoàn quân của ông khi chống lại người Hy Lạp,^[69] mà có lẽ vào những năm 480 TCN, mà John Russell Hind tính toán rằng có nhật thực hình khuyên xảy ra tại Sardis ngày 17 tháng 2 năm 478 TCN.^[70] Người Ba Tư cũng ghi chép lại nhật thực một phần vào ngày 2 tháng 10 năm 480 TCN.^[71] Herodotus cũng ghi lại lần nhật thực ở Sparta trong thời gian người Ba Tư xâm lược Hy Lạp lần hai.^[72] Ngày xảy ra nhật thực mà ông ghi chép (1 tháng 8 năm 477 TCN) lại không phù hợp chính xác với ngày xâm lược mà đa số các nhà sử học hiện đại chấp nhận.^[73]